Skip to main content

Fréttir

Málþing um kynhlutlaust mál - Upptökur af fyrirlestrum

Undanfarin ár hefur skapast mikil umræða í íslensku samfélagi um kyn og hvernig félagslegar hugmyndir um kyn endurspeglast í íslensku máli, ekki síst frá málfræðilegu sjónarhorni. Þá hafa einnig orðið breytingar og tilbrigðum hefur fjölgað í notkun málfræðilegs kyns í máli fólks en æ fleiri málhafar reyna nú að færa mál sitt meira í átt til kynhlutlausara máls á einn eða annan hátt. Þessi þróun er að mestu leyti sprottin úr grasrótinni, enda tengist hún réttindabaráttu m.a.

Styrkir til orðabókarverkefna
Missing media item.

Á undanförnum tveimur árum hefur veforðabókin ISLEX (islex.is) stækkað um 5400 orð. Orðaforðinn kemur úr ýmsum áttum en áberandi eru orð úr heilbrigðismálum, umhverfismálum, ferðamálum og lífsstíl, s.s. matarorð. Dæmi um orð sem bæst hafa við eru augnaðgerð, gáttatif, hjarðónæmi, umhverfisvottun, kolefnisbinding, orkuskipti, vindorkuver, hleðslustöð, jöklaferð, útsýnisflug, matarmenning, andabringa, kókosolía, graskersfræ.

Byggingar og opið svæði við Sorbonneháskóla
Íslenskukennari við Sorbonne-háskóla í París

Staða íslenskukennara við Sorbonne-háskóla í París er laus til umsóknar. Ráðið verður í stöðuna frá og með 1. september 2022. Ráðning er tímabundin til tveggja ára með möguleika á endurráðningu til jafnlangs tíma. Krafist er MA-prófs í íslensku eða tengdum greinum. Æskilegt er að umsækjendur hafi lokið kennararéttindanámi og/eða hafi reynslu af því að kenna íslensku sem annað eða erlent mál. Kunnátta í frönsku er nauðsynleg. Nær eingöngu er um íslenskukennslu að ræða á BA-stigi en umsækjendur þurfa einnig að geta kennt íslenskar bókmenntir og fjallað um íslenskt samfélag.

Bandrúnir í innsiglum – Sumarstarf á Árnastofnun 

Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum lýsir eftir háskólanema til að taka þátt í rannsókn á bandrúnum í íslenskum innsiglum frá 14. öld og síðar. Nemandinn mun hafa aðsetur á Árnastofnun og rýna þar í frumgögnin. Verkefnið verður unnið fyrir styrk úr Nýsköpunarsjóði námsmanna og miðast styrkurinn við þriggja mánaða vinnu í sumar. Markmiðið er að verkefninu ljúki með því að grein sé skrifuð og send til birtingar í fræðiriti. 

Verkefnastjóri verður Haukur Þorgeirsson rannsóknardósent. Meðleiðbeinandi er Guðrún Harðardóttir innsiglafræðingur. 

Rímnakveðskapur tíu kvæðamanna: Rannsókn á tilbrigðum

Þann 28. apríl kom út hjá Árnastofnun bók sem segir frá söfnun og rannsókn danska þjóðlagafræðingsins Svend Nielsens á kveðskap tíu kvæðamanna. Svend lýsir því í bókinni hvernig hann, Hallfreður Örn Eiríksson og Thorkild Knudsen leituðu víða um land að kvæðamönnum sem hefðu alist upp við kveðskap, kveðið sem ungir menn og gætu enn þá kveðið langa kafla úr rímum. Sem betur fer bar leitin árangur og nú, meira en 50 árum seinna, birtist greining á kveðskap tíu þeirra sem hljóðritaðir voru á árunum 1964–1971.

Miðar úr bókfelli sem ungir skrifarar hafa skreytt með stöfum og teikningum.
Fræðsluferð um miðaldahandrit lokið

Laugardaginn 9. apríl lauk fræðsluferð um miðaldahandrit á vegum framtaksins List fyrir alla. Arndís Þórarinsdóttir rithöfundur og Eva María Jónsdóttir, verkefnisstjóri á Árnastofnun, heimsóttu grunnskóla á Snæfellsnesi og í Borgarfirði og héldu einnig skrifarastofu í Amtsbókasafninu í Stykkishólmi.

Ferðin hófst með heimsókn í Laugagerðisskóla á mánudegi og lauk með skrifarasmiðju í miðaldastíl í Landnámssetrinu í Borgarnesi á laugardegi. Í millitíðinni komu þær við á Hellissandi, Ólafsvík, Grundarfirði, Stykkishólmi, Borgarnesi og á Kleppjárnsreykjum.

Íslensk-rússnesk orðabók á netinu

Í nokkur ár hefur verið aðgengileg á vef stofnunarinnar orðabók á milli íslensku og rússnesku. Um er að ræða Íslenzk-rússneska orðabók frá árinu 1962 sem samin er af Valéríj P. Bérkov með aðstoð Árna Böðvarssonar. Vefútgáfa bókarinnar er unnin í samstarfi Stofnunar Árna Magnússonar í íslenskum fræðum og Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum. Vinnan við verkið hófst sumarið 2016 eftir að styrkur til þess fékkst frá Nýsköpunarsjóði námsmanna og síðar fékkst styrkur frá sjóðnum Russkiy Mir.