Sverrir Jakobsson flytur fyrirlestur í tengslum við sýninguna Heimur í orðum. 

Norrænir menn sem börðust fyrir rómverska keisarann í Miklagarði (Konstantínópel) eru kallaðir væringjar í ýmsum þekktum Íslendingasögum, s.s. Laxdæla sögu og Njáls sögu.

Hér verður fjallað um það hvenær væringjar urðu til og hvernig þeir voru skilgreindir á ýmsum menningarsvæðum. Einnig verða athugaðar ýmsar staðalmyndir af væringjum sem finna má í íslenskum miðaldabókmenntum.

Viðburður á Facebook

Verið velkomin á opnun Íslensk-enskrar veforðabókar 23. október kl. 15 í fyrirlestrasal Eddu, 1. hæð.

Dagskrá

• Guðrún Nordal forstöðumaður
• Bryony Mathew sendiherra Bretlands
• Þórdís Úlfarsdóttir aðalritstjóri
• Max Naylor ritstjóri ensku
• Sigrún Brynja Einarsdóttir, ráðuneytisstjóri menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytis

Fundarstjóri er Halldóra Jónsdóttir.

Mál og saga býður alla velkomna á Ólafsþing fyrsta vetrardag, laugardaginn 25. október nk., í fyrirlestrasal Eddu, Arngrímsgötu 5.

Ráðstefnan fer nú fram í áttunda sinn og er haldin í samstarfi við Málvísindastofnun Háskóla Íslands.

Nánar má fræðast um erindin á vef félagsins.

Dagskrá

9.25–9.30 Þingið sett

9.30–10 Haukur Þorgeirsson: Formgerð, fílólógía og félagslegir þættir – þróun hins forna hljóðasambands ‘vá’

10–10.30 Jón Axel Harðarson: Um klofningu og stígandi tvíhljóð í fornnorrænu

10.30–11 Kaffihlé

11–11.30 Helgi Skúli Kjartansson: Bragreglan um „órofinn nafnlið“

11.30–12 Teresa Dröfn Freysdóttir Njarðvík: Bragfræðileg óregla í miðaldarímum – samsláttur í braghendu og úrkasti

12–12.30 Yelena Sesselja Helgadóttir: Um tengsl þulubyggingar við umhverfi þulunnar, eða Fylgni enn óþekk(t)

12.30–13.30 Hádegishlé

13.30–14 Þorgeir Sigurðsson: Sagnaforliðurinn ‘of’ í elsta íslensku ritmáli

14–14.30 Guðvarður Már Gunnlaugsson: Eru 17 rithendur á íslensku hómilíubókinni? Eða aðeins ein?

14.30–15 Aðalsteinn Hákonarson: Textafræði örnefnaskrár

15–15.30 Kaffihlé

15.30–16 Katrín Axelsdóttir: Hugað að hælibörvum – Lítið eitt um rúnaristuna Qorlortup Itinnera 2 (GR NOR1998;10)

16–16.30 Guðrún Þórhallsdóttir: Leikur að orðsifjum – Taumhald, tamning, þamir og þumur í íslensku og færeysku

16.30–17 Jón Símon Markússon: Um útjöfnun algengra beygingarvíxla í fleirtölumyndum færeyskra karlkynsnafnorða

17.00 Ráðstefnuslit og léttar veitingar

Allir velkomnir.

Í tilefni af 150 ára ártíð Bólu-Hjálmars (1796−1875) standa Þjóðminjasafn Íslands og Árnastofnun fyrir málþingi um hið þekkta alþýðuskáld.

Málþingið fer fram í fyrirlestrasal Þjóðminjasafnsins á 1. hæð safnsins laugardaginn 25. október og hefst kl. 13.

Á málþinginu verður fjallað um æviferil Bólu-Hjálmars og fjölbreytt lífsverk hans en auk þess að vera eitt mesta alþýðuskáld þjóðarinnar safnaði hann þjóðlegum fróðleik og lagði stund á útskurð. Á milli dagskráratriða munu félagar í Kvæðamannafélaginu Iðunni kveða vísur eftir Bólu-Hjálmar við kvæðalög sem varðveist hafa meðal afkomenda hans.

Ævar Kjartansson stjórnar málþinginu.

Sigríður Sigurðardóttir, sagnfræðingur og fyrrum safnstjóri Byggðasafns Skagfirðinga: Bólu Hjálmar – Mennska og menningararfur

Þórður Helgason, dósent emeritus við Menntavísindasvið Háskóla Íslands: Ritvélin hans Hjálmars

Haukur Þorgeirsson, rannsóknarprófessor við Árnastofnun: „Skollvalds hóran“ – myndmál og kenninganotkun Bólu-Hjálmars

Kaffihlé

Halldór Júlíusson, tréskeri og áhugamaður um tréskurð Hjálmars: Útskurðurinn

Rósa Þorsteinsdóttir, þjóðfræðingur og rannsóknardósent: Hjálmar og þjóðsagnasafn Jóns Árnasonar

Kristján B. Jónasson bókmenntafræðingur: Hvernig leit Bólu-Hjálmar út?

Viðburður á Facebook

Kristín Ragna Gunnarsdóttir, teiknari og rithöfundur, stýrir smiðjunni.

Þingið er helgað minningu Jenny Jochens (1928‒2025).

Dagskrá

14.00 Guðrún Ingólfsdóttir

Jenny Jochens – Minning

14.15 Haukur Þorgeirsson

Tvenns konar Laxdæla saga: Fyrstu drög að nýrri útgáfu

14.45 Brynja Þorgeirsdóttir

Raddir skáldskaparins í Laxdæla sögu 

15.15 María Elísabet Bragadóttir flytur ljóð

15.30  Kaffihlé

16.00 Torfi H. Tulinius

Baráttan um blóðið. Laxdæla og átök Sturlungaaldar

16.30 Guðrún Nordal

Konurnar í Sælingsdalstungu

17.00 Kristín Ómarsdóttir flytur ljóð

Léttar veitingar

Viðburður á Facebook